بسم الله الرحمن الرحیم

خنکای سایه‌ی پاره پاره نخل، به جان مسافر کویر می‌نشیند.

برای کسی که ساعت‌ها کویر شوره‌زار و بی‌واحه را طی کرده ‌باشد، دیدن چند نخل و سایه‌ای کمرنگ، لذتی بی‌اندازه دارد؛ چه رسد به گنبدی فیروزه‌ای در آغوش نخل‌ها، نارنج‌ها، سایه‌ی رواق‌ها و عطر مدهوش کننده‌ی بهار نارنج‌ها.

اینجاست که مسافران، طبس را بهشت می‌بینند و آن را «بهشت کویر» می‌نامند.

اما بهشت، فقط سایه‌سار درخت‌ها و نغمه‌ی جویبارها نیست! بهشت، با نور معنا می‌یابد و «بهشت کویر ایران»، نوری عظیم در سینه دارد؛ مهمان ارجمند کویر: امامزاده حسین بن موسی الکاظم(ع).

در ادامه، با ویژگی‌های شخصیتی ایشان، بیشتر آشنا خواهید شد:

1.      فرزند بلافصل امام

عشق به اهل بیت(ع)، منسوبان و وابستگان به آنان در قلب مردم ایران، از دیرباز ریشه دارد و به همین سبب، بقعه‌های متبرّک بسیاری در جا‌های گوناگون ایران، وجود دارد که مورد توجه مردم هستند. بیشتر مدفونانِ بیش از 8000 بقعه‌‌ی موجود در ایران، سادات بزرگی هستند که نسل آنان با چندین واسطه، به امامان معصوم(ع) می‌رسد. مدفن امامزادگانی که بدون واسطه، فرزند امام هستند(بلافصل)، انگشت‌شماراست و جناب حسین بن موسی الکاظم(ع)، امامزاده ای است که یکی از فرزندان امام کاظم(ع) و برادر امام رضا(ع) می‌باشد. مادر ارجمندش، از راویان حدیث است.

2.      مدافع امامت و ولایت

طبیعی است که فرزندان امامان از نظر معرفت و شناخت مسایل و نیز ویژگی‌های اخلاقی، در یک سطح نبودند. برخی از آنان، در مسیر امامان و مدافع ولایت و امامت بودند و در جهت جهاد تبیین ولایت و دفاع از حقانیت امامت هزینه داده‌اند که گزارش‌های آن در تاریخ ثبت شده و به ما رسیده ‌است. گروهی دیگر، نه مخالف بودند و نه در راه دفاع از ولایت، اقدام خاصی – که گزارش آن در تاریخ ثبت شده ‌باشد – انجام داده‌اند. بعضی دیگر، نه تنها در مسیر اهل‌بیت(ع) نبودند بلکه برخلاف سیره‌ی اهل بیت(ع) رفتار می‌کردند.

بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه‌ا‌ی که گذشت، حسین بن موسی الکاظم(ع) جزو جهادگران عرصه تبیینِ نقش و جایگاه امامت و ولایت است و هر چند در دوران خفقان و کنترل شدید خلفای عباسی زندگی می‌کرد، لکن ضمن معرفی شخصیت امام جواد(ع) به مسلمانان، به دفاع از امامت و ولایت ایشان، همت گمارده است.

در آن دوران، استبداد و خودکامگی به قدری زیاد بود که برخی سادات، تنها به جرم وابستگی نسبی با خاندان پیامبر(ص)، به شهادت می‌رسیدند. بنابراین ارتباط شیعیان و محبان اهل بیت(ع) با امامان شیعه، بسیار خطرناک بود.

از سویی دیگر، چون امام جواد(ع) در خردسالی به امامت رسید و به امامت رسیدن یک خردسال پیش از ایشان سابقه نداشت؛ شایعه‌ها و شبهه‌های زیادی درباره امامت ایشان در جامعه مسلمانان و اجتماع شیعیان مطرح می‌شد تا جایی‌که حتی برخی از نزدیکان امام، خود را برای رسیدن به مقام امامت، لایق‌تر و بالاتر از ایشان می‌دانستند.

در این فضا و محیط، حسین بن موسی الکاظم(ع) با شجاعت و صراحت، امام جواد(ع) را معرفی و برای بزرگداشت آن امام همام، تلاش می‌کرد. در این زمینه، روایتی زیبا در کتاب‌های حدیثی، برای ما به یادگار مانده است: حسین بن موسی الکاظم(ع) می‌فرماید:

«در مدینه، محضر امام جواد(ع) بودم. علی بن جعفر(فرزند امام صادق(ع)) و یک اعرابی(فردی از عشایر عرب) از مدینه هم حاضر بودند. آن فرد اعرابى همان‌گونه كه با دست به امام جواد(ع) اشاره مى‌كرد، از من پرسید: اين نوجوان كيست‌؟ در پاسخ گفتم: او جانشين و وصى پيامبر خدا است. گفت: سبحان الله! پيامبر خدا نزديك به 200 سال است كه رحلت فرموده، در حالى‌كه او نوجوان است. پس چگونه مى‌تواند وصى پيامبر خدا باشد؟ در پاسخ گفتم: اين بزرگوار، وصى على بن موسى است و على، وصى موسى بن جعفر و موسى، وصى جعفر بن محمد و جعفر، وصى محمد بن على و محمد، وصى على بن حسين و على، وصى حسين و حسين، وصى حسن و حسن، وصى اميرمؤمنان على بن ابى‌طالب و على بن ابى‌طالب وصى پيامبر خداست.

هنگامی‌که طبیب خواست رگ امام را بزند(فصد در طب سنتی) على بن جعفر برخاست و گفت: مولاى من، بگذاريد نخست رگ مرا بزند تا تيزى آهن پيش از شما، بر تن من آشنا شود. به اعرابى گفتم: مى‌بينى! او عموى پدر اوست. پس از طبابت، امام جواد(ع) برخاست تا برود؛ على بن جعفر پيش افتاد و نعلين حضرت(ع) را پيش پاى او جفت كرد.»(اختيار معرفۀ الرجال، ج 2، ص 729.)

بنابر روایتی که گذشت، حسین بن موسی الکاظم(ع) با ادب و احترام فراوان و ذکر نسب، امام جواد(ع) را به فردی عادی که ایشان را نمی‌شناخته، معرفی می‌کند و برای آگاهی بیشتر او با شخصیت والای امام جواد(ع)، وی را متوجه رفتار آمیخته با احترام، تواضع و محبت علی بن جعفر(ع) عموی بزرگتر امام با ایشان می‌کند.

3.      مورد تأیید دو امام معصوم(ع)

حسین بن موسی الکاظم(ع) هم مهربان بود و هم خیرخواه. بنابر روایت معتبری: ابن ابی‌نصر بزنطی از امام جواد(ع) ‌پرسید: کدام یک از عموهایت به تو مهربان‌تر است؟ ایشان در پاسخ، عمویشان حسین بن موسی الکاظم(ع) را معرفی کرد. امام رضا(ع) – که در آن مجلس حاضر بود – سخن امام جواد(ع) را تأیید و فرمود: به خدا قسم راست گفت. به خدا قسم، مهربان‌ترین و خیرخواه‌ترین عمویش، حسین است.( وَقَالَ احْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ ابي نَصْرٍ كُنْتُ عِنْدَ اَلرِّضَا عَلِيِّ بْنُ مُوسِي عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ وَكَانَ كَثِيراً مَا يَقُولُ «اسْتَخْرِجْ مِنْهُ اَلْكَلاَمَ ـ يَعْنِي اباجعفر ـ» فَقُلْتُ لَهُ يوما اي عُمُومَتِكَ أَبَرُّ بِكَ فَقَالَ «اَلْحُسَيْنُ» فَقَالَ ابوه صَلَّي اَللَّهُ عَلَيهِ «صَدَقَ وَاللَّهِ هُوَ واللَّهِ أبَرُّهُمْ بِهِ واخَيُرُهُمْ لَهُ» صَلَّي اللَّهُ عَلَيْهِما جَمِيعا؛ حمیری، عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، قم، ایران، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، 1371، صفحه 378 )

روایتی که گذشت، نشان‌دهنده‌ی مهر تایید و اطمینان دو امام معصوم(ع) به حسین بن موسی الکاظم(ع) است. محبتی که در پاسخ امام جواد(ع) نمایان شده و با تأیید عجیب امام رضا(ع) که با دو مرتبه قسم و کاربست صفت تفضیل(پسوند ترین) برای مهربانی و خیرخواهی برادرشان، به اوج می‌رسد.

از منظری دیگر می‌توان گفت: خیرخواهی و مهربانی حسین بن موسی الکاظم(ع)، فراتر از ابراز محبت خانوادگی بوده و با قرینه دفاع ایشان از ولایت و امامت و تایید امامان(ع)، تقدیر و تشکر است از تلاش‌های حسین بن موسی الکاظم(ع) در حمایت از ولایت و امامت ایشان.

4.      عالم و راوی حدیث

حسین بن موسی الکاظم(ع) توفیق بهرمندی از محضر سه امام معصوم(ع) را داشته‌ است و علاوه بر شاگردی سه امام همام(ع)، درس‌آموزِ مادر عالمه‌ی خود و مادر احمد بن موسی(ع) نیز بوده‌ و احادیث معتبری در زمینه‌های اعتقادی، تاریخی، اخلاقی، فقهی و بهداشتی، نقل کرده است.

یکی از ویژگی‌های احادیث حسین بن موسی الکاظم(ع) این است که به جز پدر، برادر و مادر خودشان، از شخص دیگری حدیث نقل نکرده‌اند.

حسین بن موسی الکاظم(ع) برای تبلیغ و ترویج دین و تبیین ولایت، شاگردانی نیز پرورانده که در نامشان در سلسله سند بعضی احادیث، ذکر شده ‌است.

5.      احادیث حسین بن موسی الکاظم(ع)

4-1 احادیث تاریخی

حسین بن موسی الکاظم(ع) راوی روایت مشهور «اصحاب عقبه» یا «اصحاب دباب» است. دراین حدیث، واقعه عجیب ترور ناموفق پیامبر گرامی اسلام(ص)، روایت شده است. در این گزارش، نقش برجسته امیرالمومنین امام علی(ع) در حفاظت از وجود نازنین پیامبر(ص)، به روشنی بیان شده است.(خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایه الکبری، بیروت، موسسه البلاغ، 1419ق، ص 77 تا 83)

همچنین روایت لیله‌المبیت را با جزئیات کم نظیری نقل کرده است. روایت ایثار امیرالمؤمنین(ع) در شبی که دشمنان برای کشتن پیامبر(ص) با هم متحد شده بودند.(خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایه الکبری، بیروت، موسسه البلاغ، 1419ق، ص 83 تا 85)

حسین بن موسی الکاظم(ع) روایتی از امیرالمؤمنین(ع) نقل می‌کند که امام علی(ع) به قدرناشناسی مردم نسبت به حق رسول خدا(ص)، ائمه هدی(ع) و مؤمنان، اشاره می‌کند. حسین بن موسی از پدرانش از امام علی(ع) نقل می‌کند که حضرت فرمود:

«رسول خدا(ص) گمنام است. قدردانى احسانش نشده با اين‌كه به قريش و عرب و عجم احسان كرده است. چه كسى بالاتر از رسول خدا(ص) به اين خلق احسان كرده؟ ما خاندان هم ناسپاسى شديم. احسان ما را قدر نشناختند و مؤمنان خوب هم گمنام‌اند و سپاس نشده‌اند و از كارهاى خيرشان قدردانی نمی‌شود.»(بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام , جلد۶۴ , صفحه۲۶۰ ؛ علل الشرایع , جلد۲ , صفحه۵۶۰ )

حسین بن موسی بن جعفر(ع) در روایت دیگری می‌فرماید:

روزی در دست ابوجعفر محمد بن علی الرضا(ع) انگشتری نقره دیدم که(در اثر زیاد استفاده کردن) باریک و نازک شده بود. گفتم: شخصی مثل شما، چنین انگشتری به دست می‌کند؟ فرمود: این، انگشتر سلیمان بن داود است.»(ابن طاووس، علی بن موسی، دارالذخائر للمطبوعات، قم، بی تا، صفحه 236)

حسین بن موسی الکاظم(ع)، برادر کوچک امام رضا(ع)، دو روایت دیگری هم نقل می‌کند که نشانگر علم غیب امام است:

• [با] گروهى از جوانان بنى‌هاشم، دور امام رضا(ع) نشسته بوديم که در اين هنگام، جعفر بن عمر علوى با وضعیتی فقيرانه، از كنار ما گذشت. برخى از ما، با نگاهی مسخره‌آميز به وى نگريستيم. امام فرمود: به زودى خواهيد ديد كه زندگى او تغيير كرده، و اموالش زياد، و خادمانش بسيار شده، و ظاهرش آراسته خواهد شد. پس از گذشت يك ماه، او والى و فرماندار مدينه شد و زندگى‌اش، همان‌گونه كه امام گفته بود، تغيير كرد و از آن پس، جعفر بن عمر علوى از كنار ما زياد مى‌گذشت و خدمتكاران فراوانى، پيشاپيش او حركت مى‌كردند. ما براى او برمى‌خاستيم، به او احترام مى‌گذارديم و برايش دعا مى‌كرديم.(اربلی، علی بن عیسی، و آل‌کوثر، علی. ۱۴۳۳ق. کشف الغمة في معرفة الائمة علیهم السلام. [بی جا]: المجمع العالمي لاهل البيت(ع)، جلد 3 صفحه 432.)
• در روزى كه ابری در آسمان نبود، همراه امام رضا(ع)، به سوى يكى از املاك آن حضرت رفتيم. به بيرون شهر که رسيديم، فرمود: با خود لباس‌هاى بارانى برداشته‌ايد؟ گفتيم: چه نياز به بارانى داريم، در حالى كه ابرى نيست و احتمال باران نمى‌دهيم. فرمود: ولى من بارانى‌ها را برداشته‌ام و به‌زودى باران، شما را خيس خواهد كرد! هنوز اندكى از مسير را نرفته بوديم كه ابرى ظاهر شد و آن‌قدر باران باريد كه هر كدام تنها به فكر خودمان بوديم و همگی خيس شديم.( اربلی، علی بن عیسی، و آل‌کوثر، علی. ۱۴۳۳ق. کشف الغمة في معرفة الائمة علیهم السلام. [بی‌جا]: المجمع العالمي لاهل البيت(عليهم السلام)، جلد 3 صفحه 432.)

دو روایت زیبا درباره محبت پیامبر(ص) نسبت به امیرالمؤمنین امام علی(ع) و توصیه رعایت حقوق ایشان به مردم نیز توسط حسین بن موسی الکاظم(ع) نقل شده ‌است:

• حسين بن موسى(ع) از پدرش از پدرانش از على بن ابى‌طالب(ع) نقل مى‌كند:

پیامبر خدا(ع) در روز خندق فرمود: «اللّهمّ إنّك أخذت منّي عبيدة بن الحارث يوم بدر، و حمزة بن عبد المطّلب يوم أحد، و هذا عليّ فلا تدعني فردا و أنت خير الوارثين»؛ خدايا تو در بدر عبيدة بن حارث در احد حمزة بن عبدالمطلب» را از من گرفتی. و اين على است؛ مرا تنها نگذار كه تو بهترين وارثی.(محمدی ری‌شهری، محمد، طباطبایی، محمد کاظم، طباطبایی‌نژاد، محمود، و مرکز بحوث دار الحدیث. قسم احیاء التراث. ۱۴۲۵ق. موسوعة الإمام علی بن أبی‌طالب(ع) فی الکتاب و السنة و التاریخ. قم: مؤسسه علمی فرهنگی دارالحديث. سازمان چاپ و نشر، ج1، ص294)

• حسین بن موسى بن جعفر(ع) از اجداد گراميش روايت کرده كه حضرت اميرالمؤمنين(ع) فرمود:

پيامبر(ص) به من دستور فرمود كه به ميان مردم بروم و با صداى بلند بگويم: «لعنت خدا بر كسى كه به اجير خود در پرداخت مزدش ستم كند. لعنت خدا بر کسی که شخصی كه مولاى حقيقى او نيست را دوست بدارد. لعنت خدا بر شخصی كه به پدر و مادر خود، دشنام بدهد.

من دستور ایشان را اجرا كردم و آن جملات را به مردم گفتم. عمر بن الخطاب به من گفت: این جملات، تفسير خاصى دارد؟ گفتم: خدا و پيامبرش داناترند.

سپس وی همراه گروهى از اصحاب پيامبر(ص) بر ايشان وارد شدند. عمر گفت: ای پیامبر خدا! آيا جملاتى كه على بازگو كرد، تفسير دارد؟

فرمود: بله، من به او دستور دادم كه ندا كند: لعنت خدا بر کسی که در پرداخت مزد به اجيرش ستم كند. و خدا در اين‌باره فرموده است: بگو من هيچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمى‌كنم؛ جز دوست داشتن نزديكانم؛ پس لعنت خدا بر هر كسی که به ما ستم کند. و من به او دستور دادم كه بگويد: لعنت خدا بر هر كسی که غير از اولياى حقيقى خود را دوست بدارد. و خدا مى‌فرمايد: پيامبر نسبت به مؤمنان از خودشان سزاوارتر است؛ پس هر كس كه من مولاي او هستم، على مولاى او است؛ بنابراین لعنت خدا بر هر کسی كه غير از على و فرزندان او، دیگری را مولا و رهبر خود قرار دهد.

همچنین به او دستور دادم كه بگويد: لعنت خدا بر شخصی که به پدر و مادر خود، دشنام دهد. و من خدا و شما را شاهد مى‌گيرم كه من و على دو پدر مؤمنان هستيم و لعنت خدا بر کسی که به يكى از ما را دشنام دهد.

هنگامى‌كه آن گروه – پس از اين سخنان – از نزد پيامبر رفتند، عمر گفت: اى یاران محمد! پيامبر هيچ‌گاه نه در غدير خم و نه در جای دیگر، اين چنين و مثل امروز، بر ولايت على تاكيده نكرده بود.(مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، مسترحمی، هدایت‌‌الله، غفاری، علی‌‌اکبر، بهبودی، محمدباقر، مصباح یزدی، محمد تقی، محمودی، محمدباقر، خرسان، محمدمهدی، و دیگران. ۱۳۶۸–۱۴۰۳. بحار الأنوار. ۱۱۱ ج. بیروت – لبنان: دار إحياء التراث العربي. جلد 22، صفحه 490 به نقل از الطرف صفحه 37 و 38)

4 -2. فقهی

حسین بن موسی(ع) دو حدیث فقهی که در آن‌ها احکام قرائت صحیح در نماز و غسل زود هنگام جمعه در شرایط خاص بیان شده را نقل کرده که یک مورد آن نقل می‌شود:

• حسین بن موسی(ع) از مادرش و ام‌احمد دختر موسی بن جعفر(ع) نقل می کند:

همراه اباالحسن(ع) در بیابانی، به سمت بغداد می‌رفتیم.(در مسیر بودیم) امام در روز پنجشنبه فرمود: امروز به نیت روز جمعه، غسل کنید؛ چون فردا آب کمی وجود خواهد داشت. و ما روز پنجشنبه به نیت روز جمعه، غسل کردیم.(شیخ صدوق محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم، 1413 ق، جلد 1 صفحه 111)

4-3 اخلاقی

حسین بن موسی(ع) راوی حدیثی است که نشانگر مهربانی و عطوفت پروردگار عالم نسبت به حال بندگان در سختی‌ها و پریشان احوالی‌ها ا‌ست؛ آنجا که خداوند مهربان به فرشتگان کاتب دستور می‌دهد: رفتار و سخن نسنجیده و یا ناشکرانه‌ی بندگان در گرفتاری را ثبت نکنند:

محمد بن اسماعیل بن ابراهیم بن موسی بن جعفر نقل می‌کند: دو عمویم علی بن موسی و حسین بن موسی از پدرشان موسی بن جعفر(ع) از پدرانشان از امام علی(ع) از پیامبر(ص) نقل می‌کند که فرمود:

خداوند عزوجل به فرشتگان نگهبان وحی کرد: هنگامی که بنده مؤمن‌ام بی‌تاب است، بر او چیزی ننویسید.(طوسی، محمد بن حسین، قم: موسسه البعثه، 1414ق، ص571)

همچنین روایتی زیبا از امیرالمؤمنین(ع) نقل می‌کند که امام علی(ع) برخی حالات مؤمنان را توضیح داده و به ایشان توصیه‌هایی می‌کند:

حسین بن موسی از پدرش موسی بن جعفر(ع) از پدرانش از امام علی(ع) نقل می‌کند که فرمود:

مومن همیشه، صبح و شام، در حال خوف و ترس است، گرچه نیکوکار باشد؛ چون خود را بین دو چیز می‌بیند: عمر سپری شده و مدت گذشته که نمی‌داند خداوند با او چه رفتاری خواهد کرد؟(آیا اعمالش را می‌پذیرد و از گناهانش می‌گذرد؟) و عمری که باقی‌مانده، نمی‌داند چه حوادث نیک یا بدی در انتظار اوست و با زمینه‌های هلاکت، چه خواهد کرد؟

پس ای مردم! سخن نیکو بگویید تا به آن شناخته شوید و به آن عمل کنید که اهلش شمرده شوید. صله رحم کنید، و اگرچه با شما قطع رابطه کرده باشند و بر کسی که شما تحریم کرده، با فضل برگردید و امانت را به صاحبش برگردانید و با کسی که با شما عهد بسته، به عهدش عمل کنید و زمانی که حکم می‌کنید عدالت را پیشه سازید.(ترجمه بحارالانوار جل اول صفحه 392 ناشر: گنجنیه تهران)

برادر امام رضا(ع) راوی روایت دیگری هم هستند که حضرت ابوطالب، پدر امام علی(ع) ویژگی‌های اخلاقی پیامبر(ص) را بیان می‌کند.

محمد بن اسماعیل بن ابراهیم از عموی پدرش، حسین بن موسی(ع) از پدرانش، از امام علی(ع) از ابوطالب نقل کرده است:

به خدا قسم محمد پسر برادرم راستگو بود. به گفتم: ای محمد! برای چه هدفی مبعوث شدی؟ فرمود: برای صله ارحام، برپاداشتن نماز و پرداخت زکات.(مرعشی، شهاب‌الدین، مرادی، محمد، محمودی، محمدجواد، صحتی سردرودی، محمد، مرعشی، محمود، اسفندیاری، محمد، جدیدی نژاد، محمد رضا، و دیگران. ۱۴۳۰. موسوعة الامامة في نصوص أهل السنة. ۲۰ ج. قم – ایران: صحيفه خرد. جلد 6 صفحه 127 به نقل از الاصابه، ابن حجر جلد 7 صفحه 203)

4-4 بهداشتی

حسین بن موسی(ع) در روایتی درباره توصیه بهداشتی پدرشان می‌فرماید:

روزى هنگامی‌که پدرم موسی بن جعفر(ع) از حمام خارج می‌شد، مردى از فرزندان زبير به نام كيند كه در دست اثر حنا داشت، با ایشان ملاقات کرد. امام از او پرسید: روی دستت، نشانه چيست؟ گفت: حنا. امام فرمود: پدرم كه دانشمندترين فرد زمان خود بود از پدر خود از جدش نقل كرد كه پيامبر اكرم(ص) فرمود: هر كس وارد حمام شود، ابتدا نوره بكشد و سپس از فرق سر تا كف پا حنا به‌خود بمالد. این کار امان از جنون و جذام و برص و مرض خارش پوست است تا بار دوم كه باز از نوره استفاده می‌کند.(کلینی، محمد بن یعقوب، الکافي، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث. سازمان چاپ و نشر، جلد 13 صفحه 187)

6.      تاریخچه حرم

شواهد تاریخی، از جمله وجود کتبیه‌ای از سال 494ق.(سال‌های آخر قرن پنجم) از بنای تاریخی مزار امامزاده حسین بن موسی الکاظم(ع)، نشان می‌دهد که این امامزاده بزرگوار از قرن‌ها پیش، دارای بقعه و بارگاه بوده‌است.

همچنین گزارش‌هایی درباره توجه امام رضا(ع) به این مکان شریف وارد شده است. یکی از این گزارش‌ها که نشان دهنده‌ی توجه و توصیه‌ی امام رضا(ع) برای آبادانی مزار برادرشان است، گزارش میرزا علی‌خان نائینی، ملقب به صفاء‌السلطنه در کتاب گزارش کویر یا تحفه الفقرا است. او می‌نویسد:

در تحقیق حال این امام‌زاده آورده‌اند: شیخ علی شیبانی علیه‌الرحمه که از علمای بزرگ بود، به قصد زیارت کعبه معظمه از موطن خود حرکت کرده، چون به طبس رسید، شب در عالم واقعه، خدمت امام رضا(ع) مشرف گردید، حضرت به او فرمودند: مبلغی که به جهت زیارت بیت‌الله الحرام تهیه کرده‌ای، صرف بنای بقعه شاهزاده حسین نما که در پیشگاه حضرت خداوندی، به جای حج قبول خواهد شد. نشان مدفن را هم به او فرمود. عرض می‌کند: من مردی غریبم و یحتمل نمی‌توانم از عهده انجام این امر برآیم. حضرت فرمود: به حاکم نیز سفارش کرده‌ایم که تو را امداد نماید. شیخ از خواب برخاست. نشانی را که حضرت به او داده ثبت نمود. راه منزل حاکم را که یکی از خوانین ازبک بود، در پیش گرفت. از آن طرف هم حاکم در عالم رویا مامور امداد شده، انتظار ورود او را می‌برد، در این بین شیخ رحمه الله علیه وارد شده، تفصیل واقعه را بازگو کرد. حاکم انگشت قبول بر دیده نهاده، عمله کار حاضر نموده، آن موضع معین را می‌شکافند به همان نشان که حضرت رضا(ع) فرموده بودند. جوانی یافتند میان‌بالا، گندم‌گون، خالی در گوشه ابروی راست داشته است. شیخ بلافاصله به سجده افتاده، شکر الهی بجای آورده، مبلغ را به صرف تعمیر بقعه می‌کند و بعضی از اراضی را هم که در آنجا منزل داشته، خریداری نمود و وقف این بقعه می‌نماید و بعد از آن دیگران به تدریج، گنبدی بزرگ در جلو بقعه بنا کرده و حیاطی با تالار و طاق‌های باوسعت و شکوه شایسته، به اتمام رساندند.

در کتاب طرایق الحقایق نیز، از این مزار یاد شده، مولف آن می‌نویسد: در نیم فرسخی آنجا(طبس) امامزاده‌ای است به‌نام سلطان حسین، بقعه و بنا و موقوفاتی دارد و شهر قدیم، در اطراف همان امامزاده است. (مجموعه مقالات برگزیده اولین همایش پژوهشی بزرگداشت شخصیت حسین بن موسی الکاظم علیه السلام، تهران، فکر بکر، 1393، صفحه 258)

بنای تاریخی مزار امامزاده حسین بن موسی(ع) در سال 1318 با شماره ثبت 337 به عنوانی یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده بود ولی متاسفانه در زلزله ویرانگر طبس در سال 1357، بنای امامزاده نیز ویران شد.

در سال 1373 به درخواست تولیت وقت آستان قدس رضوی، جهت پیشرفت سریع‌‌تر بازسازی و مدیریت بهتر منابع و موقوفات امامزاده حسین بن موسی(ع)، با موافقت مقام معظم رهبری، تولیت این مکان شریف به آستان قدس رضوی واگذار شد.

7.      صاحب کرامات

بارگاه منور جناب حسین بن موسی الکاظم(ع) از دیرباز، محل رفت و آمد مجاوران آن حضرت و مسافران کویر بوده ‌است. مردم، نیازها و راز دل‌های خود را به ایشان عرض می‌کند و ایشان را واسطه‌ی خود نزد برادر و پدربزرگوارشان قرار می‌دهند تا در محضر الهی شفاعتشان کند و گره از کار مشکلات دنیوی و اخروی‌شان باز کند.

کرامت‌ها و عنایت‌های حسین بن موسی(ع) شامل حال زائران و مجاوران این بارگاه می‌شود و بسیاری حاجت گرفته و روشن‌دل از زیارت ایشان بازمی‌گردند.

چند نمونه از توجه و عنایات امامزاده حسین بن موسی الکاظم(ع) به زوارشان:

6-1 شفای لک‌های صورت دختر جوان

پدر و مادر با دیدن اولین لک‌ها روی صورت زیبای دختر جوانشان، سریع پیگیر درمان وی شدند.

 تشخیص پزشکان، بیماری پوستی نادری بود که دوره درمانِ طولانی و زمان‌بری داشت. آن‌ها گفته بودند: حداقل چهار سال زمان برای برطرف شدن لک‌های صورت دختر لازم خواهد بود.

مادر و پدر هر بار که به چهره‌ی دلنشین فرزند نگاه می‌کردند، قلبشان سخت فشرده می‌شد و غصه‌دار و نگران، دنبال راهی برای درمان سریع و شفای او بودند.

 به پیشنهاد دختر خانمِ زیبا ضمیرشان، راهی سفر اربعین شدند و در راه، به تمام امامزادگان و اولیای مدفون در مسیر توسل کردند و همه جا نذر کرده و شفای فرزند را طلب ‌کردند، مادرِ دختر در عبور از شهرستان طبس، به امامزاده حسین بن موسی(ع) نیز عرض حاجت و نذر کرده‌ بود؛ اما حاجت این پدر و مادر در این سفر طولانی و پرنور، در ظاهر، بی‌جواب مانده بود.

مادر دلسوخته می‌گوید: روز ولادت پیامبر(ص) و امام صادق(ع)، گوسفندان را برای چرا به صحرا برده بودم، در آن حال به آسمان رو کرده و به خداوند گفتم: اگر دخترم خوب شود، در دهه‌ی فاطمیه سفره حضرت ابوالفضل(ع) می‌اندازم و یک گوسفند هم به مسجد امام صادق(ع) می‌دهم.

اما این نیایش‌های برخواسته‌ی از عمق جان مادر و این نذرهای صادقانه، حتی توسل‌های جگرسوز در روز 28 صفر در حرم امام رضا(ع)، هیچ‌کدام پاسخ نمی‌گرفتند و مقدر بود گره این حاجت، در زمان دیگری و به دست دیگری باز شود.

پیگیری‌های خانواده برای درمان، آن‌ها را به سمت طب سنتی کشاند و به سختی از یکی از درمان‌گران مطرح این رشته در تهران، نوبت گرفتند و راهی سفری تازه شدند.

پدر، مسیر کوتاه‌تری را انتخاب کرد که از نزدیک شهرستان طبس عبور می‌کرد و وارد شهر طبس نمی‌شد. مادر برای توقف و زیارت امامزاده حرفی نزد ولی وقتی از کنار طبس رد می‌شدند، دلشکسته از دور به گنبد و گلدسته‌های حرم و نیز صورت پاک دختر نگاه کرد و با ناامیدی و دلتنگی، جناب حسین بن موسی الکاظم(ع) را به جوانی خودشان، پهلوی شکسته مادرشان و علی اکبر جوان امام حسین(ع) قسم می‌دهد که کمکشان کنند.

نگاه اندوهگین و اشکبار مادر، همزمان با این توسل عمیق قلبی و زمزمه‌های درونی و نگرانی‌های مادرانه برای آینده دخترجوان، مدام بین صورت فرزند و گنبدی که هر لحظه از دیده دورتر می‌شد، در رفت و آمد بود.

 همان لحظه، دختر به آیینه‌ی کوچکی که در دست داشت نگاه می‌کند و با خوش‌حالی مادر را صدا می‌زند تا او ببیند صورتش، هیچ لکی ندارد.

همگی خوشحال، سفرشان را ادامه دادند. هنگامی که به مقصد رسیدند، دختر خانم توسط درمانگر طب سنتی با دقت معاینه می‌شود و دکتر هم بیان می‌کند هیچ مشکل پوستی وجود نداشته و دختر خانم در کمال صحت و سلامتی هستند.

6-2 شفای افسردگی حاد بیمار

جوانی، پس از فوت مادر و برادر و خواهرش، افسرده می‌شود و درمان خود را نزد پزشکان معتبر یزد پیگیری می‌کند ولی بعد از چند ماه و خوردن داروهای قوی، خوب نمی‌شود. پزشکان هم او را ناامید می‌کنند و می‌گویند: راه درمان علمی، همان است که در حال انجام است و انتظار دیگری نباید داشته باشد.

جوان و پدرش به زیارت امامزاده حسین بن موسی الکاظم(ع) می‌آیند و دست در حلقه‌های ضریح مطهر می‌اندازند و عاجزانه و دلشکسته به ایشان متوسل می‌شوند و از ایشان حاجت می‌طلبند. آن جوان، ناگهان متوجه حضور آقایی با لباس سبز در کنار خود می‌شود که دست به سر او کشیده و به او گفتند: مشکل تو حل شده‌ است.

6-3 نشان دادن توجه به درددل های مادر کودک بیمار

خانم سمیرا مادر مهرسای کوچک که مشکلات گفتاری و حرکتی داشته، می‌گوید: دخترکوچکم به دلیل بیماری، چند روز در بیمارستان طبس بستری بود. از پنجره اتاق، گنبد و گلدسته‌های حرم حسین بن موسی‌ الکاظم(ع) دیده می‌شد.

گاه گاه با امامزاده صحبت و درد دل می‌کردم و خدمشان عرض می‌کردم که متاسفانه زیارت برادرتان امام رضا(ع) برای ما مقدور نیست ولی خیلی مشتاقم به پابوس شما بیایم و خدمتتان عرض ارادت کنم.

چند وقتی می‌گشت تا این‌که روز 12 ماه مبارک رمضان در منزل، توفیق تلاوت قرآن همراه با برنامه تلویزیونی فراهم شد. ناگهان خاطرات بیمارستان و درخواست زیارت از امامزاده را به خاطر ‌آوردم، دلشکسته به ایشان گفتم: شما هم ما را فراموش کردید و یک روز هم شرایط فراهم نمی‌شود که با دخترم به زیارتتان بیاییم.

در همین لحظه، تلفن خانه زنگ ‌خورد و آشنایی، ما را به ضیافت افطاری امامزاده دعوت کرد. بنابراین همان شب، زیارت امامزاده حسین بن موسی الکاظم(ع) با مهمانی بر سر سفره کریمانه ایشان نصیب ما شد.

مادر جوان با ذوقی زیبا این نشانه از جانب امامزاده و توجه ایشان به درخواست‌های هر چند ساده‌ی دلی را تحت عنوان خاطره‌ی یک روز خاطره‌انگیز مکتوب می‌کند و بیان می‌کند: از این پس شفای دخترم را هم فقط از حسین بن موسی الکاظم(ع) می‌خواهم.

1.      خدمات رفاهی

آستان حضرت حسین بن موسی الکاظم(ع) در زمینی به مساحت 169860 متر مربع در ضلع شمال غربی شهرستان طبس واقع و یکصد و پنجاه اتاق گرداگرد این صحن و سرا به همراه مهمانپذیرهای احداث شده بر بلندای سردربهای ورودی، مکانهایی مناسب جهت اقامت زائران به وجود آورده است.

قبور مطهر شهدا، سقاخانه های زیبا، اشجار و بوته های متنوع و چهار گلدسته به ارتفاع سی و شش متر و با قامتی برافراشته، در چهار ضلع صحن و سرای حضرت، از جمله مواردی است که بر شکوه، عظمت و زیبایی این مجموعه بزرگ فرهنگی افزوده است. در این مجموعه تاکنون بیش از 13000 متر مربع فضای زیارتی، عبادتی و اقامتی احداث و 62300 متر مربع از فضای معنوی این مکان مقدس به کاشت گلها، اشجار، مرکبات و نخیلات اختصاص یافته است.

احداث 28 سازه آب نمای زیبا، 132 چشمه سرویس بهداشتی و سنگ فرش نمودن بیش از 40000 متر مربع از فضاهای تردد زائران از جمله اقدامات ارزنده آستان قدس رضوی است که در راستای رفاه زائر در این مکان صورت گرفته است.

خدمات قابل توجه و ارزنده آستان قدس رضوی و همچنین موقعیت جغرافیایی شهرستان‌ طبس و قرار گرفتن در مسیر زائران حضرت علی بن موسی الرضا(ع) از مناطق مرکزی ایران اسلامی، سبب شده شهرستان طبس میقات الرضا به عنوان اولین شهر زیارتی استان خراسان جنوبی و چهارمین شهر زیارتی کشور، سالیانه میزبان قریب به شش میلیون زائر باشد.

• آشپزخانه: سه باب آشپزخانه با تجهیزات کامل آشپزی و آب جوش به طور شبانه روزی و رایگان در خدمت زائران می باشد.

• پارک بازی کودکان: در ضلع شرقی آستان مبارک در زمینی کف پوش شده به مساحت 1000 مترمربع و تعدادی از وسایل بازی جهت فراهم آوردن لحظات شادی و شعف برای کودکان نصب گردیده است.

• پارکینگ: پارکینگ های شماره 1 و 2 در ضلع شرقی و غربی آستان مبارک جهت پارک خودروهای زائران و مسافران به صورت شبانه روزی از وسایل نقلیه پارک شده محافظت مینماید.

• فضای اسکان موقت: ظرفیت استقرار 30 هزار نفر و بیش از 7 هزار خودرو در فضاهای حریم آستان مبارک، باغ رضوان و بوستان حضرت فراهم آمده است.

• بوستان حضرت حسین بن موسی الکاظم(ع): با متراژ 3/9 هکتار در حاشیه بلوار حضرت آیت الله واعظ طبسی حد فاصل 500 متری ضلع شرقی حرم مطهر دارای سکوهای اقامتی کوتاه مدت، واحد تجاری، وسایل بازی کودکان و سایر امکانات مورد نیاز مسافران در حال خدمت رسانی به می باشد.

• چایخانه حضرت فاطمه معصومه(س): مکانی زیبا و شکیل در صحن حرم مطهر برای رفع خستگی زائران با نوشیدن چای متبرک، هر شب میزبان زائران است.

• گرمابه رضوان به شکل شبانه روزی و کشتارگاه ذبح دام های نذری، از دیگر خدمات رفاهی آستان مبارک می باشد.

خدمات شبانه روزی خدام حرم مطهر، دفتر امانت، خدمات ویلچر، خدمات تخصصی

2.      خدمات فرهنگی

طبس میقات الرضا بعنوانی چهارمین شهر زیارتی کشور و آستان حضرت حسین بن موسی الکاظم(ع) بعنوان قطب فرهنگی شرق کشور همه ساله بیش از 700 برنامه فرهنگی، بصرتی، قرآنی و آموزشی به زائران و مجاوران ارائه می نماید که چند نمونه از مهمترین برنامه ها اشاره می کنیم.

ویژه برنامه تحویل سال نو: برگزاری آیین تحویل سال جدید با حضور خیل گسترده زائران و مسافران همراه با مدیحه سرایی، مولودی خوانی، پخش نقاره زنی و بیانات مقام معظم رهبری و سخنرانی

گلشن وحی: ویژه برنامه ترتیل خوانی قرآن کریم همه روزه در ماه مبارک رمضان و پخش زنده از شبکه سراسری دو سیما و شبکه استانی خاوران

نسیم رحمت: برنامه سحرگاهی همراه با برنامه های متنوع فرهنگی در ماه مبارک رمضان و پخش زنده از شبکه استانی خاوران

شب های آسمانی: ویژه برنامه لیالی بافضیلت قدر با حضور باشکوه بیش از 18 هزار نفر عزادار در آستان مبارک

اقامه نماز عید سعید فطر: اقامه نماز عید توسط امام جمعه محترم شهرستان طبس و با حضور گسترده مردم ولایتمدار

دهه کرامت: برگزاری سلسله جشن های دهه نورانی کرامت در آستان مبارک، مناطق محروم و موقوفه دار با حضور کاروان خادمین حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) و خدام حرم مطهر حضرت امام رضا(ع)

دهه اول محرم الحرام: مراسم سخنرانی با حضور سخنرانان برجسته کشوری و عزاداری  هیآت مذهبی شهرستان طبس در دهه اول محرم الحرام

پیاده روی جاماندگان اربعین: برگزاری همایش پیاده روی از میدان امام رضا(ع) تا آستان مبارک همراه با برپایی مواکب پذیرایی در مسیر

اجتماع رضویون: برگزاری اجتماع بزرگ رضویون با حضور عزاداران در سالروز شهادت امام رضا(ع) در حرم مطهر

تشییع نمادین حضرت فاطمه زهرا(س): برگزاری اجتماع بزرگ تشییع نمادین حضرت فاطمه زهرا(س) از هیئت محترم فاطمی تا آستان حضرت حسین بن موسی الکاظم(ع) با حضور خیل عظیم عزاداران همراه با سخنرانی و مرثیه سرایی

همایش پیاده روی کاظمیون: همایش پیاده روی مردم ولایتمدار از دفتر امام جمعه محترم طبس تا حرم مطهر بمنشور عرض تسلیت شهادت حضرت امام موسی کاظم(ع) خدمت فرزند بزرگوارشان حضرت حسین بن موسی الکاظم(ع)

اجتماع منتظران ظهور: اجتماع بزرگ منتظران ظهور در شب ولادت حضرت مهدی(عج) در حرم مطهر حضرت حسین بن موسی الکاظم(ع)

مراکز فرهنگی آستان حضرت حسین بن موسی الکاظم(ع) به شرح ذیل می باشد:

• کتابخانه: با بیش از 75 هزار منبع چاپی، 9 هزار منبع دیجیتال و 20 میلیون مقاله، مجله و پایان‌نامه الکترونیکی در دو بخش برادران و خواهران فعالیت می کند.

• فروشگاه و نمایشگاه محصولات فرهنگی: در اتاق شماره 124، ورودی باب الغدیر و باب الشهدا مستقر است.

• تالار همایش‌های مجموعه فرهنگی میقات الرضا: با ظرفیت 350 نفر جهت برگزاری همایش‌ها، گفتمان‌ها، سلسله نشست های دینی و معرفتی و نمایش فیلم

• مرکز قرآن و معارف میقات الرضا: که وظیفه برگزاری دوره های آموزشی مختلف قرآنی و معارفی را به شکل حضوری و مجازی بر عهده دارد.

• مرکز کودک و نوجوان: «باغ فرشته ها» (مکانی جهت برگزاری جشن های تکلیف)، رواق کودک «عموی مهربان»، اجتماعات «نسل ظهوریم»، ایستگاه آزاد اندیشی «کافه گفتگو»، اردوهای «یک روز خوب یک حس خوب» و «میهمانی ملکوت» از جمله برنامه های تربیتی این مرکز است.

• مرکز مشاوره میقات الرضا: ارائه مشاوره به متقاضیان و برگزاری دوره های مختلف تربیت کودک، نوجوان، ازدواج و تحکیم خانواده از جمله فعالیت های این مرکز است.

• مرکز بانوان میقات الرضا: ارائه خدمات فرهنگی ویژه به بانوان و برگزاری اجتماعات با محوریت زنان بر عهده این مرکز است.

مرکز آموزشی مهدالرضا: با ارائه خدمات آموزشی و قرآنی به نونهالان با قصه، ایما، اشاره و بازی با استقبال خوب والدین مواجه شده است.

دبستان هوشمند شکوفه های رضوی: آموزش دانش آموزان در مقطع ابتدایی همراه با ارائه آموزه های دینی و معرفتی با استفاده از امکانات ویژه و هوشمند فعالیت می کند.